Mondverzorging tijdens zwangerschap
Zwangerschap: een spannende periode waarin er veel veranderd in je lijf. Ook in je mond. Daarom is het goed om vanaf het begin van je zwangerschap je mond en gebit wat extra aandacht te geven. Wees alert op klachten en gebruik de juiste producten die veilig zijn voor moeder en kind.

Mondverzorging zwangerschap
Wanneer je zwanger bent, kunnen hormoonschommelingen verschillende effecten hebben op de mondgezondheid. Wanneer je mondweerstand afneemt, ben je vatbaarder voor infecties. Een tandvleesontsteking, droge mond of een vieze smaak in de mond zijn vaak voorkomende problemen. Niet alleen vervelend voor jou, maar mogelijk ook voor je baby. Daarom wordt aan zwangere vrouwen geadviseerd om hun tandarts te informeren over de zwangerschap en een extra controle-afspraak in te plannen. Ook kun je zelf veel doen om je mondgezondheid in goede conditie te houden.
Inhoud

VITIS Gezond Tandvlees tijdens zwangerschap
Met een goede dagelijkse mondverzorging en producten met actieve ingrediënten, verminder je de kans op tandvleesontstekingen.
- Gaat tandvleesproblemen, zoals gevoelig tandvlees, effectief tegen
- Voor sterk en gezond tandvlees
- Vermindert de vorming van tandplaque
- Beschermt tegen cariës (gaatjes)
De VITIS Gezond Tandvlees producten zijn te koop bij apotheken, drogisterijen en online bij o.a.:
Mondproblemen tijdens de zwangerschap
Als je zwanger bent, is je lichaam hard aan het werk en ondergaat het veel veranderingen. Deze veranderingen kunnen samengaan met verschillende ongemakken, ook in de mond. Denk aan een tandvleesproblemen, een droge mond tijdens de zwangerschap of een vieze smaak in de mond. Wij lichten deze problemen verder toe.

Tandvleesontsteking (zwangerschapsgingivitis)
Gingivitis is een beginnende tandvleesontsteking, waarbij bloedend tandvlees een veelvoorkomend symptoom is. Ook tijdens je zwangerschap kun je gingivitis krijgen, dit noemen we zwangerschapsgingivitis.
Wat is zwangerschapsgingivitis?
Wanneer je in verwachting bent, onderga je hormonale veranderingen. Deze zorgen voor een verhoogde bloedtoevoer naar het tandvlees, waardoor je meer kans hebt op irritaties en ontsteking in de mond. Dit wordt ook wel zwangerschapsgingivitis genoemd. Zwangerschapsgingivitis komt vooral voor aan het einde van het eerste trimester en in de achtste maand van de zwangerschap. Na de bevalling zullen de klachten gelukkig weer snel verdwijnen.
Wat zijn de symptomen van zwangerschapsgingivitis?
Door de hogere bloedtoevoer tijdens de zwangerschap komt er meer druk te staan op het tandvlees. Je kunt last krijgen van zwelling, roodheid en irritatie van het tandvlees. Ook kan het sneller gaan bloeden, bijvoorbeeld bij het tandenpoetsen.
Wat kun je doen om zwangerschapsgingivitis te voorkomen?
Om de kans op zwangerschapsgingivitis te verkleinen of klachten te verminderen, kun je het volgende doen:
- Zorgen voor een goede mondhygiëne
- Gebruik een zachte tandenborstel
- Ga gedurende de zwangerschap om de drie maanden naar de tandarts of mondhygiënist
- Zorg voor een evenwichtige voeding
- Vermijd zoveel mogelijk stress
- Stop met roken
Ernstige tandvleesontsteking (Parodontitis)
Wanneer een beginnende tandvleesontsteking, zoals (zwangerschaps)gingivitis, niet wordt behandeld en de ontsteking zich uitbreidt naar het kaakbot, spreken we van parodontitis. Dit is een ernstige aandoening die kan leiden tot tandverlies. Neem tandvleesproblemen tijdens de zwangerschap dus serieus. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat zwangere vrouwen met parodontitis een verhoogd risico lopen op een te vroeg geboren kind of een kindje met een laag geboortegewicht. Goede mondverzorging is dus essentieel.

Droge mond tijdens zwangerschap
Een droge mond tijdens de zwangerschap is relatief onbekend, maar vaak voorkomend probleem bij zwangere vrouwen. Hoe herken je de klachten, hoe ontstaat het tijdens de zwangerschap en is het te behandelen?
Wat zijn de symptomen van een droge mond?
Wanneer je tijdens de zwangerschap last krijgt van een drogere mond dan normaal, komt dit hoogstwaarschijnlijk door hormonale veranderingen die veranderen en een verhoogde vochtbehoefte. Het extra water is nodig voor de ontwikkeling van de baby. Zo herken je een droge mond tijdens de zwangerschap:
- Tong en mond voelen droog aan
- Droge of zelfs gebarsten lippen
- Droge of gevoelige tong
- Smaakveranderingen
- Moeite met slikken of praten
Wat kun je doen om een droge mond te voorkomen?
Om een droge mond, ook wel xerostomie genoemd, tijdens de zwangerschap te voorkomen, zijn er enkele oplossingen die de klachten kunnen verminderen:
- Probeer alcoholvrije mondspoeling
- Vermijd suikerhoudende dranken
- Drink water bij alle eetmomenten op een dag
- Vermijd koolzuurhoudende dranken, zoals cola
Vieze smaak in mond tijdens zwangerschap
Naast tandvleesproblemen en een droge mond, kan het ook voorkomen dat je een vieze smaak in de mond ervaart tijdens de zwangerschap. Dit wordt ook wel disgeusie genoemd.
Oorzaken vieze smaak in mond tijdens zwangerschap (dysgeusie)
Hormonale veranderingen is de belangrijkste factor bij het ontstaan van een vieze smaak in de mond tijdens de zwangerschap. De toename van oestrogeen beïnvloedt namelijk de smaakzin. Dit kan voor een bittere of metaalachtige smaak zorgen. Overige mogelijke oorzaken zijn:
- Zwangerschapsmisselijkheid, waar achtergebleven maagzuren voor een vieze smaak zorgen
- Veranderende speekselproductie
- Brandend maagzuur (reflux)
Wat kun je doen om een vieze smaak te voorkomen?
Zodra je last hebt van een vieze smaak, zijn er een aantal dingen die je kunt doen om de klachten te verminderen:
- Drink veel water
- Probeer kleinere hoeveelheden te eten
- Probeer een milde, alcoholvrije mondspoeling
- Vermijd vet eten
Andere mondproblemen tijdens zwangerschap
1. Smaakverandering
Veel vrouwen ervaren tijdens hun zwangerschap niet alleen een vieze smaak, maar ook verandering in smaak. Ze moeten bijvoorbeeld ineens niets meer hebben van koffie, of hebben juist veel zin in iets wat ze anders nooit aten. Deze veranderingen zijn vaak het gevolg van hormonale schommelingen en andere fysiologische veranderingen die zich tijdens de zwangerschap voordoen. Hier zijn enkele manieren waarop smaakveranderingen de mond kunnen beïnvloeden:
2. Verhoogde gevoeligheid
Sommige vrouwen ervaren een verhoogde gevoeligheid voor smaken en geuren tijdens de zwangerschap. Hierdoor kunnen bepaalde voedingsmiddelen intenser of onaangenaam ruiken of smaken, wat de eetervaring kan beïnvloeden.
3. Veranderingen in speekselsamenstelling
Hormonale veranderingen kunnen de samenstelling van het speeksel beïnvloeden, wat op zijn beurt de smaakwaarneming kan beïnvloeden. Sommige vrouwen melden dat hun speeksel dikker of dunner aanvoelt dan normaal.
4. Zwangerschapscravings
Zwangere vrouwen kunnen sterke hunkeringen ontwikkelen naar bepaalde
voedingsmiddelen, vaak naar voedingsmiddelen met een specifieke smaak. Dit kan de voedselkeuzes en eetgewoonten beïnvloeden.
5. Mondzweren (aften)
Mondzweren bij zwangere vrouwen zijn niet ongewoon en worden vaak veroorzaakt door hormonale veranderingen tijdens de zwangerschap. Deze zweertjes, ook wel aften genoemd, verschijnen meestal in de mondholte en op het tandvlees. Hoewel de exacte oorzaak niet duidelijk is, wordt aangenomen dat veranderingen in het immuunsysteem en hormonale fluctuaties een rol spelen. De zweertjes of aften kunnen pijnlijk zijn en verergeren door factoren zoals stress of voedingstekorten. Over het algemeen zijn aften onschadelijk en verdwijnen ze na de bevalling vaak vanzelf.
6. Tandenknarsen (bruxisme) tijdens zwangerschap
Ben jij een tandenknarser? Sommigen doen dit ongemerkt in hun slaap of wanneer ze gespannen zijn. Misschien had jij er nooit last van en nu je zwanger bent ineens wel. Tandenknarsen, met een mooi woord 'bruxisme' genoemd, kan bij zwangere vrouwen voorkomen als gevolg van toenemende stress en spanning die vaak geassocieerd worden met de zwangerschap. Ook hormonale veranderingen kunnen bijdragen aan spierspanning, waaronder de kaakspieren. Soms kan de extra druk op het gebit door gewichtstoename en veranderingen in de lichaamshouding tijdens de slaap leiden tot tandenknarsen. Heb je er last van? Of maak je je zorgen of dit invloed heeft op je gebit? Bespreek het met je tandarts of mondhygiënist.
7. Veranderingen tandglazuur tijdens zwangerschap
Tijdens de zwangerschap kunnen hormonale veranderingen, zoals een toename van oestrogeen en progesteron, het tandglazuur wat verzwakken. Veranderingen in eetgewoonten en daardoor een verhoogde zuurgraad in de mond dragen hier ook aan bij. Het is voor zwangere vrouwen belangrijk om te zorgen voor een goede mondhygiëne en ieder trimester van de zwangerschap de tandarts of mondhygiënist te bezoeken. Gezonde voedingskeuzes en maximaal 7 eetmomenten per dag helpen om de impact op het tandglazuur te minimaliseren. Met deze voorzorgsmaatregelen houd je je mond in goede conditie en beperk je het risico op tandbederf (cariës of gaatjes) of tanderosie (ernstige aantasting van het tandglazuur).

Ondersteuning mondzorg zwangerschap
Tot slot nog wat handige tips om je mond en gebit tijdens je zwangerschap in goede conditie te houden:
- Informeer aan het begin van je zwangerschap je tandarts of mondhygiënist dat je in verwachting bent;
- Plan extra controle-afspraken in tijdens de zwangerschap. Advies is om de 3 maanden;
- Zorg voor een goede mondhygiëne door goed te poetsen, maar ook te spoelen met een alcoholvrije mondspoeling en interdentaal (tussen de tanden) te reinigen;
- Je eetgedrag zal mogelijk veranderen tijdens de zwangerschap. Probeer maximaal 7 eetmomenten per dag aan te houden. Heb je op meer momenten op de dag een snackbehoefte? Eet dan iets zonder suiker en liever ook geen zuur fruit. Spoel na eetmomenten je mond met water of poets een extra keer je tanden.
Veelgestelde vragen
+ Waar moet ik op letten met mijn gebit tijdens de zwangerschap?
Door hormonale veranderingen en een verhoogde bloedtoevoer, zijn zowel je gebit als je tandvlees gevoeliger voor infecties. Zorg daarom tijdens je zwangerschap voor een goede mondhygiëne en maak aan het begin van je zwangerschap een extra controle afspraak bij je tandarts of mondhygiënist.
+ Moet je vaker naar de tandarts tijdens zwangerschap?
Ja, aangeraden wordt om elk trimester, dus om de 3 maanden, langs de tandarts of mondhygiënist te gaan.
+ Moet je de tandarts/mondhygiënist laten weten dat je zwanger bent?
We adviseren je om je tandarts snel te informeren over je zwangerschap. Je kunt dan een extra controle afspraak inplannen en je tandarts zal rekening houden met je zwangerschap bij eventuele behandelingen of ingrepen.
+ Wat te doen bij (ochtend)misselijkheid en mondhygiëne?
Heb je veel last van (ochtend) misselijkheid? Dat is heel vervelend en er is helaas weinig aan te doen. Gelukkig is het meestal niet van lange duur en wordt het minder na het eerste trimester van je zwangerschap. Als je moet overgeven, is dit een flinke zuuraanval op je tandglazuur. Het is daarom goed om je mond goed na te spoelen met water of een mondspoeling met fluoride. Wacht nog even met tandenpoetsen. Het tandglazuur is door de zuuraanval tijdelijk wat zachter waardoor je het tandglazuur mogelijk kan beschadigen.